| Dwie minuty dla energii |
|
|
| Dwie minuty dla energii
|
|
|
| średniej szkole dowiadujemy się, że ciało o określonej masie poruszające się z pewną prędkością ma energię kinetyczną (energię z powodu ruchu). Ciała miewają także energię ze względu na to, gdzie się znajdują. Stalowa kula na szczycie wieżowca ma energię potencjalną, bo ktoś musiał się napracować, by ją tam umieścić. Gdyby ją stamtąd zrzucono, potencjalna energia spadającej kuli ulegnie przemianie w energię kinetyczną.
|
| Jedyną interesującą rzeczą dotyczącą energii jest to, że zawsze zostaje zachowana. Wyobraźmy sobie złożony system zawierający miliardy atomów gazu. Wszystkie te atomy gwałtownie się poruszają, zderzają się ze ściankami naczynia i ze sobą nawzajem. Niektóre atomy zyskują energię, inne ją tracą, ale całkowita energia nie ulega zmianie. Dopiero w XIX wieku uczeni odkryli, że ciepło jest formą energii. Substancje chemiczne mogą uwalniać energię w reakcjach, takich jak na przykład spalanie węgla. Mogą się zmieniać i, w rzeczy samej, nieustannie się zmieniają postacie, w jakich przejawia się energia. Dziś znamy wiele jej rodzajów: mechaniczną, termiczną, chemiczną, elektryczną i jądrową. Wiemy, że masa może być przekształcona w energię via E = mc2. Pomimo tak skomplikowanego obrazu, wciąż jesteśmy na sto procent pewni, że w złożonych przemianach całkowita energia (łącznie z masą) zawsze pozostaje niezmienna. Przykład: klocek zsuwa się po gładkiej powierzchni. Zatrzymuje się. Jego energia kinetyczna uległa zmianie w ciepło, które ujawniło się w postaci nieznacznie podwyższonej temperatury powierzchni. Przykład: napełniasz benzyną bak samochodu. Wiesz, że kupujesz 48 litrów energii chemicznej (mierzonej w dżulach), którą możesz zużyć, by nadać swej toyocie określoną energię kinetyczną. Benzyna znika, ale jej energia jest odpowiedzialna za przebycie 500 kilometrów. Energia jest zachowana. Przykład: wodospad uderza w wirnik generatora, przeobrażając naturalną energię potencjalną wody w energię elektryczną potrzebną do oświetlenia i ogrzania odległego miasta. W rejestrze przyrody wszystko musi się zgadzać. Na końcu masz dokładnie tyle samo co na początku.
|
|
