Indeks
|
|
Źródło
|
|
|
Leon Lederman, Dick Teresi BOSKA CZĄSTKA Jeśli Wszechświat jest odpowiedzią, jak brzmi pytanie? Przełożyła Elżbieta Kołodziej-Józefowicz
|
|
|
|
|
|
|
|
Wielka nauka i genius loci Kalifornii |
|
Wielka nauka i genius loci Kalifornii
|
|
awrence był człowiekiem o niespotykanej energii i zdolnościach. Był ojcem Wielkiej Nauki. Termin ten odnosi się do działalności ogromnych scentralizowanych placówek badawczych, wielce złożonych i kosztownych, w których współpracuje ze sobą bardzo wielu naukowców. Ewoluując, Wielka Nauka wykształciła nowy styl prowadzenia badań – prace zespołowe. Pojawiły się też specyficzne problemy socjologiczne, o których jeszcze pomówimy. Od czasów Tychona Brahego, pana Uraniborgu, obserwatorium na wyspie Hven, nie widziano nikogo podobnego do Lawrence'a. Sprawił on, że Stany Zjednoczone zaczęły się liczyć w świecie fizyki jako poważny partner w dziedzinie badań eksperymentalnych. Przyczynił się do wytworzenia tej romantycznej, otaczającej Kalifornię atmosfery, która charakteryzuje się fascynacją nowinkami technicznymi i zamiłowaniem do skomplikowanych i kosztownych przedsięwzięć. Wszystko to stanowiło pociągające wyzwanie dla młodej Kalifornii, a także dla całych młodych Stanów Zjednoczonych.
|
W roku 1934 Lawrence wytwarzał już wiązki deuteronów o energii 5 MeV za pomocą cyklotronu o średnicy 95 cm. Deuteron, jądro składające się z jednego protonu i jednego neutronu, został odkryty w 1931 roku. Okazało się, że lepiej niż proton nadaje się do zapoczątkowywania reakcji jądrowych. W roku 1936 Lawrence dysponował już wiązką o energii 8 MeV. W roku 1939 maszyna o średnicy półtora metra osiągała 20 MeV. Kolejne monstrum, którego budowę rozpoczęto w 1940 roku, a zakończono po wojnie, miało magnes ważący 10 tysięcy ton! Ze względu na użyteczność cyklotronów przy rozwiązywaniu tajemnic jądra zaczęto je budować na całym świecie. W medycynie zastosowano je do leczenia nowotworów. Wiązka cząstek skierowana na nowotwór stanowi niszczącą dawkę energii. Obecnie w szpitalach rozsianych po całych Stanach Zjednoczonych używa się ponad tysiąca cyklotronów. Jednak w placówkach badawczych zajmujących się fizyką cząstek elementarnych porzucono cyklotrony dla nowego typu urządzeń.
|
|
|
|