XII 11. Palestyna pod panowaniem rzymskim

W 63 r. p.n.e. Palestyna została włączona do imperium rzymskiego przez Pompejusza, który zdobył Jerozolimę i narzucił Judei trybut.

Królem Judei został mianowany przez senat rzymski Herod Wielki (39-4 p.n.e). Za zgodą Rzymian wymordował on pozostałych przedstawicieli dynastii hasmonejskiej i w 37 r. p.n.e. zajął Jerozolimę. Podzielił on potem państwo między swoich synów: Judeę, Idumeę i Samarię objął Archelaos (w 6 r. n.e. wygnany i zastąpiony przez namiestnika rzymskiego Poncjusza Piłata), Galileę i Pereę otrzymał natomiast Herod Antypas (skazał on m.in. na śmierć Jana Chrzciciela).

Na lata panowania rzymskiego namiestnika Poncjusza Pilata, przesycone atmosferą fermentu religijnego, przypada działalność Jezusa z Nazaretu głoszącego nadejście Królestwa Bożego. Został on skazany na śmierć jako bluźnierca i ukrzyżowany ok. 33 r. n.e. (Wyrok wykonali Rzymianie, gdyż Jezusowi zarzucano podburzanie do buntu przeciw ich panowaniu.) Jego nauczanie i śmierć dały początek chrześcijaństwu, które w następnych stuleciach rozprzestrzeniło się po niemal całym starożytnym świecie.

Panowanie rzymskie budziło coraz większą niechęć wśród Żydów. W 66 r. n.e. wybuchło w Judei powstanie, spowodowane wprowadzeniem przez Rzymian obowiązkowego kultu cesarza i budową jego sanktuarium w Jerozolimie. Po kilkuletnich walkach, w 70 r. n.e. Jerozolima została zdobyta i zburzona przez cesarza Tytusa, syna Wespazjana.

W 135 r. wybuchło kolejne powstanie żydowskie pod przywództwem Bar-Kochby, stłumione przez cesarza Hadriana. Od tej pory Żydom nie wolno było przebywać w Jerozolimie. Nowym ośrodkiem myśli rabinicznej staje się w tej sytuacji miasto Jawne.