XXII 23. Reformy Solona

W 594 r. p.n.e. na stanowisko archonta został powołany w celu przeprowadzenia gruntownej reformy państwa Solon, zubożały arystokrata, który wzbogacił się na handlu. Swój program reformatorski oparł on na nadaniu wolności zadłużonym chłopom (seisachteia), darowaniu długów zaciągniętych pod zastaw ziemi (hypotheke), zakazie zastawiania ziemi i ustaleniu określonej wielkości działek. Potęga arystokracji została ograniczona przez podział obywateli posiadających ziemię na 4 klasy: pentakosiomedimnoi (tj. uzyskujących rocznie ponad 500 miar zboża), hippeis ("rycerzy", 300-500 miar), zeugitai (mający zaprzęg wołów, 200-300 miar) - służących jako hoplici, i thetes (wyrobnicy). W ten sposób stworzone zostały podstawy ustroju timokratycznego, czyli takiego, w którym rządy sprawują posiadający, mający udział we władzy zgodny z wielkością dóbr ziemskich i wysokością dochodów. Przeprowadzona została także reforma systemu miar i wag. Nastąpiło przejście od systemu fejdońskiego (hegemonia Eginy) do eubejskiego (Korynt, Samos). Prawa zostały spisane i odtąd każdy obywatel mógł wnieść oskarżenie, że nie są one przestrzegane.

Ogólnie można powiedzieć, że reformy Solona miały na celu emancypację jednostki, zerwanie jej zależności od rodu i podporządkowanie państwu oraz stworzenie korzystnych warunków dla rozwoju handlu i rzemiosła.

Podstawową instytucją polityczną w ustroju ateńskim było zgromadzenie (ekklesia), które wybierało archontów, skarbnika z pierwszej klasy i Radę Czterystu (odpowiadającą 4 dawnym fylom) z 3 wyższych klas, a udział mogli brać w nim także teci.