XXVIII. GRECJA w OKRESIE HELLENISTYCZNYM

Na wieść o śmierci Aleksandra Grecy za sprawą Demostenesa jeszcze raz poderwali się do walki (wojna lamijska 323-22 p.n.e.). Próbę odzyskania niezależności udaremnił jednak macedoński wódz Antypater, wprowadzając oligarchię w Atenach. Demostenes popełnił w tej sytuacji samobójstwo. Kolejną próbą odzyskania wolności przez Ateny, która nie powiodła się, była wojna chremonidejska (266-61 p.n.e.). W wyniku negocjacji udało się wszakże usunąć po jej zakończeniu z miasta garnizon macedoński. Wolne, lecz pozbawione znaczenia politycznego Ateny dzięki swym szkołom filozoficznym stały się w tym czasie duchową stolicą Grecji.

W polityce rolę dawnych miast-państw przejęły nowo powstałe związki. Związek Etolski największy zasięg uzyskał po odparciu Galów pod Termopilami i Delfami (279 r. p.n.e.). Uczestniczył on także w interwencji na terenie Macedonii, w tzw. wojnie sprzymierzeńczej, stanowiącej odpowiedź na etolskie korsarstwo w basenie Morza Egejskiego. Zaangażowanie w ten konflikt doprowadził jednak do osłabienia związku.

Powstały ok. 280 r. p.n.e. 0Związek Achajski, zrzeszający Sykion, Korynt, Argos i Eginę, zawiązany został e przeciw Związkowi Etolskiemu oraz Sparcie, której król podjął próbę gruntownych reform ustrojowych przewidujących m.in. zniesienie eforatu, a także przyznanie pełnych praw periojkom, a helotom - wolności .

Związek Achajski i Macedonia zadały Sparcie klęskę w bitwie pod Sellazją w 222 r. p.n.e., co doprowadziło do zniesienia tam godności królewskiej. Walki pomiędzy Związkami i umiejętnie prowadzona przez Rzymian działalność dyplomatyczna doprowadziły państwa greckie do całkowitego upadku politycznego. W 146 r. p.n.e., po powstaniu przeciw Rzymowi i klęsce na Istmie Korynckim Związek Achajski został rozwiązany, zaś Korynt - zburzony. Autonomię utrzymały jedynie Sparta, Ateny i Delfy. Oznaczało to koniec greckich aspiracji niepodległościowych. W 145 r. p.n.e. pokonane miasta zostają wcielone do rzymskiej prowincji Macedonia.