XXXI 54. Podbój Galii przez Cezara

W okresie istnienia I triumwiratu Cezar systematycznie umacniał rzymskie panowanie w Galii (58-51 p.n.e.). Podbił on ziemie Helwetów pokonując ich pod Bibracte, zadał klęskę Ariovistowi pod Miluzą w Alzacji (58 p.n.e.), podporządkował sobie plemiona Belgów, a przede wszystkim Nerwiów (57). Wyruszył też przeciw plemionom w Bretanii i zwyciężył w 56 r. Akwitańczyków, wypędził wreszcie germańskie plemiona Uzypetów i Tenkterów. Jako pierwszy Rzymianin przekroczył Ren i przeprawił się rok później do Brytanii. Walczły tam potem z miejscowym wodzem Cassivelaunusem. W Galii wybuchły jednak w 54 r. powstania Eburonów - pod wodzą Ambioryksa - a także Nerwiów oraz Trewirów. Zostały one jednak stłumione i Cezar w 53 r. p.n.e. ponownie przekroczył Ren. W czasie jego nieobecności ponownie wybuchło powstanie galijskie - tym razem pod wodzą Wercyngetoryksa. Cezar zdobywł twierdze Avaricum, Cenabum i Lutetia Parisiorum (obecny Paryż), musiał jednak odstąpić od oblężenia Gergovii. W 52 r. obległ natomiast i zdobył Alezję, co zakończyło w 51 r. powstanie i podbój Galii. Tymczasem w Rzymie z racji panującej anarchii i walki stronnictw politycznych Pompejusz, który zwrócił się ku senatowi, otrzymał władzę obydwu konsulów (consul sine collega), aby przywrócić porządek. Senat odrzucił propozycję Cezara, aby obaj wodzowie jednocześnie rozpuścili swe wojska i domagał się, aby ten zrobił to sam i złożył urząd. 7 I 49 r. p.n.e. senat udzielił specjalnych pełnomocnictw (senatus consultum ultimum) Pompejuszowi, by ten obronił republikę przed Cezarem.