XXXIV. PAŃSTWO WIZYGOTÓW w POŁUDNIOWEJ FRANCJI (419-507) I HISZPANII (507-711)

Wizygoci otrzymali w Akwitanii (jej stolicą była Tolosa (Tuluza)) 2/3 ziemi jako nieopodatkowaną własność, której obronę przejęło wojsko i król, rządzący z cesarskiego nadania jako namiestnik. Szczyt potęgi Wizygotów przypada na panowanie Euryka (466-84), założyciela wizygockiego władztwa w Hiszpanii. Za jego rządów przeprowadzona została pierwsza germańska kodyfikacja prawa (Codex Euricianus, ok. 470), spisana po łacinie.

Następca Euryka, król Alaryk II (484-507), zginął w bitwie pod Vouillé z Frankami dowodzonymi przez Chlodwiga. Państwo wizygockie osłabiały walki pomiędzy królem a możnymi. W 551 r. wezwani przez jedno ze stronnictw Bizantyńczycy opanowali południe kraju.

Król Leowigild (568-86), który uczynił swą stolicą Toledo, wyparł Bizantyńczyków i podbił państwo Swebów (575). Jego następca, Rekkared I (586-601), przyjął katolicyzm. Synody w Toledo stały się jednocześnie zjazdami państwowymi, na których uchwalano nowe prawa. Król był zobowiązany do ich przestrzegania pod karą klątwy kościelnej. W 633 r. wprowadzono w państwie Wizygotów zasadę elekcyjności tronu. Król Recceswint (649-72) nakazał spisać prawa wspólne dla Gotów i Rzymian (Lex Visigothorum, ok. 654). W 711 r. nastąpił najazd arabski zza Cieśniny Gibraltarskiej. Arabowie pokonali Wizygotów dowodzonych przez króla Roderyka, rozbili ich królestwo i w ciągu dwóch lat podbili niemal cały Półwysep Iberyjski.