LXVIII 129. Drugie carstwo Bułgarii (XIII-XIV w.)

W okresie istnienia Cesarstwa Łacińskiego zeslawizowani Bułgarzy przeżywali okres swej największej świetności (XIII w.). W wyniku III krucjaty, w 1186 r. powstało drugie carstwo Bułgarii ze stolicą w Tyrnowie (Iwan i Piotr Asenowie). Papież Innocenty III nadał w 1204 r. jego władcom koronę królewską. Państwo to powiększało się dzięki sojuszowi z Kumanami. W 1205 r. Bułgarzy odnieśli nad łacinnikami zwycięstwo w bitwie pod Adrianopolem.

Panujący w latach 1218-41 Iwan Asen II po zwycięskiej bitwie pod Kłokotnicą w 1230 r. podbił Epir i wraz z Cesarstwem Nicei zaatakował Cesarstwo Łacińskie. Nie udało mu się jednak urzeczywistnić idei imperium bułgarsko-bizantyńskiego. W 1235 r. powstał natomiast patriarchat bułgarski.

Najazd mongolski w 1242 r. oraz napór Węgrów [LV], a także dynastyczne i religijne konflikty z Bizancjum doprowadziły do kryzysu państwa. W 1285 r. Bułgaria znalazła się pod zwierzchnictwem Tatarów (chan Nogaj). Szybko rozpadała się na dzielnice i po przegranej w 1330 r. bitwie pod Welbudż przeszła pod panowanie Carstwa Serbii. Po rozpadzie Serbii księstwa bułgarskie dostały się natomiast pod wpływy Turcji. Car Bułgarii Iwan III (1371-93) stał się w 1386 r. wasalem państwa osmańskiego. Mimo to, podjął walkę z Turkami (uczestniczył ze swymi oddziałami w bitwie na Kosowym Polu, 1389). W 1393 r. Bułgaria stała się ostatecznie prowincją turecką (do 1878 r.).