LXX 136. Początki upadku państwa

W 1566 r. Turcy oblegli twierdzę Szeged (w należącej do Habsburgów części Węgier), bronioną przez węgierskiego bohatera narodowego Miklosa Zrinyego. Konflikt zakończył się pokojem w Adrianopolu zawartym w 1568 r. Habsburgowie zobowiązali się w nim do płacenia sułtanowi corocznego trybutu. Dopiero bitwa morska pod Lepanto w 1571 r. przyniosła załamanie przewagi tureckiej w basenie Morza Śródziemnego.

W latach 1593-1606 Turcy osmańscy prowadzili kolejną wojnę z Austrią. W podpisanym w 1606 r. pokoju w Zsitvatorok sułtan był po raz pierwszy zmuszony do ustępstw.

Od władztwa sułtanów odpadł Bagdad i Mossul. Imperium osłabiały jednak przede wszystkim nie porażki militarne, lecz intrygi pałacowe i korupcja. Kryzys państwa przezwyciężył przejściowo sułtan Murad IV (1623-40) tłumiąc bunty janczarów i biorąc krwawy odwet na Persach za straty na wschodzie. Wojnę z Persją zakończył zawarty w 1639 r. pokój. Wytyczone w nim granice pozostały nie zmienione do 1918 r.

Prowadzona w latach 1645-69 wojna o Kretę doprowadziła do kolejnego zachwiania państwa. Jednak rządzący w latach 1656-61 wielki wezyr Albanii Mohamet Köprülü jeszcze raz zapobiegł jego głębszemu rozkładowi wewnętrznemu.