LXXXV 199. Budowa hiszpańskiego imperium kolonialnego

Wkrótce po pierwszych wielkich odkryciach geograficznych Hiszpania i Portugalia zawarły układ w Tordesilas (1494), który dzielił świat na strefy wpływów obu państw. Papież Aleksander VI ustalił linię demarkacyjną (na 46 południku, ok. 370 mil na zachód od Azorów). Zgodnie z zasadą głoszącą, iż "dusze należą do Boga, zaś ziemie dla króla" Hiszpania podporządkowała władzy królewskiej konkwistadorów i stworzyła zależne od metropolii imperium kolonialne.

W 1524 r. Sewilla uzyskała monopol na handel z Nowym Światem i stała się siedzibą Rady Indii na czele z wielkim kanclerzem, która kierowała sprawami administracyjnymi, sądowniczymi i kościelnymi Indii Zachodnich. Hiszpańskie nabytki w Nowym Świecie zorganizowano w wicekrólestwa Nowej Hiszpanii (1535) i Peru (1542); później Nowej Grenady (1718) i La Platy (1776), które z kolei podzielono na generalne kapitanie z własnym sądownictwem. Miasta w koloniach otrzymały ograniczony samorząd. Powstały wyższe uczelnie w mieście Meksyk (1553), Limie (1551), Bogocie (1592) i Caracas (1642).

W 1527 r. niemieccy bankierzy Welserowie wydzierżawili od Hiszpanii Wenezuelę. Ta pierwsza niemiecka kolonia, spenetrowana w latach 1530-39 przez Nikolausa Federmana, została utracona w 1546 r.

Korona hiszpańska wydzierżawiała pobór podatków (encomiendas) zdobywcom (konkwistadorom). Ci zaś zmuszali Indian do składania danin w naturze. Do konkwistadorów należało również nawracanie ludności tubylczej. Apostoł Indian - Hiszpan, który wstąpił na Kubie do zakonu dominikanów - Las Casas (1474-1566) walczył z wyzyskiem i pracą przymusową Indian. Wobec masowego wymierania rdzennych mieszkańców Nowego Świata (przede wszystkim w wyniku chorób przywleczonych z Europy) w 1511 r. rozpoczęło się sprowadzanie do Ameryki niewolników murzyńskich. W latach 1542-45 wprowadzono Nowe Prawa Indii, czyniące Indian wolnymi wasalami korony. Utworzono dla nich obszary chronione (redukcje).