LXXXVII 212. Austriacko-pruska rywalizacja w Niemczech po 1763 r.

Mocarstwowa pozycja Rosji miała podstawowe znaczenie dla polityki Austrii i Prus, które na przemian próbowały znaleźć w niej oparcie.

Józef II próbował po wygaśnięciu panującej w Bawarii linii Wittelsbachów wzmocnić pozycję Austrii w Rzeszy. Proponował on ich sukcesorowi, Karolowi Teodorowi, elektorowi Palatynatu tzw. plan zamienny (wymianę Dolnej Bawarii i Górnego Palatynatu na Dolną Austrię). Plany te spowodowały wybuch wojny o sukcesję bawarską (1778-79). Prusacy wkroczyli do Czech. Maria Teresa zmusiła Józefa II do zakończenia wojny. Pokój w Cieszynie (1779), gwarantowany przez Rosję, przyniósł Austrii prowincję Innviertel.

Józef II przybliżył swój cel poprzez zawarcie w 1781 r. przymierza z Rosją. Na próbę zamiany Belgii na Bawarię Prusy odpowiedziały zawiązaniem w 1785 r. ligi książąt (Fürstenbund), broniącej postanowień pokoju westfalskiego. Austria nie była już w stanie skutecznie przeciwstawić się Prusom na terenie Rzeszy.

W 1790 r. na konwencji w Reichenbach (Dzierżoniów) Austria musiała ustąpić żądaniom Prus i wycofać się z wojny z Turcją (1787-91).Tym samym pokój w Swisztowie (1791) nie dał Austrii, mimo jej zwycięstwa pod Fokszanami i zdobycia Belgradu, wymiernych korzyści.