Bolesław Krzywousty (1086 - 1138)
Urodzony 20 VIII 1086 r., zmarł 28 X 1138 r.;
syn Władysława I Hermana i czeskiej księżniczki
Judyty; od 1102 r. książę polski; od 1103 r.
żonaty z córką księcia kijowskiego Świętopełka II,
Zbysławą, a potem (1113 r.) z córką hrabiego
Henryka z Bergu, Salomeą. Już jako dziecko
wciągnięty przez możnowładców do walki z
ojcem, który zmuszony został w 1099 r.
dokonać podziału państwa między Bolesława
i jego starszego brata przyrodniego, Zbigniewa.
Po śmierci Hermana w 1102 r. bracia podzielili
między siebie ostatecznie państwo na
równorzędnych zasadach, tak że Zbigniew
otrzymał Wielkopolskę i Mazowsze, a Bolesław
Małopolskę i Śląsk. W latach 1106-1107 doszło
do konfrontacji między Bolesławem,
a Zbigniewem. Krzywousty bez trudu zajął
większą część kraju i został niepodzielnym
władcą Polski, a Zbigniew mógł z nadania brata
rządzić jedynie na Mazowszu. Zimą 1108 r.
Krzywousty zaatakował jednak brata pod
pretekstem nieudzielenia przez tamtego pomocy
w wojnie z Pomorzanami i pokonał go,
a Zbigniew udał się do Niemiec, szukając tam
pomocy. W 1109 r. ruszyła na Polskę nieudana
wyprawa cesarza Henryka V, a rok później
Zbigniew wrócił do kraju, lecz oskarżany o chęć
zamordowania brata, został przez niego
oślepiony i wkrótce zmarł. Pod naciskiem
duchowieństwa Bolesław odbył pokutną
pielgrzymkę na Węgry i do grobu św. Wojciecha
w Gnieźnie. Następne lata panowania
Bolesława upłynęły pod znakiem ekspansji na
Pomorze Gdańskie, opanowane ostatecznie w
1119 r., i Zachodnie, zajęte w 1122 r., nie udała
się natomiast próba podporządkowania Prus.
W latach 1124-28 z inicjatywy Bolesława udał się
dwukrotnie na Pomorze biskup Otton
z Bambergu celem zorganizowania tam akcji
misyjnej. Pod koniec panowania Krzywousty
dążył do umocnienia swej pozycji względem
Niemiec i Czech, zawierając sojusz z Danią
i próbując osadzić na tronie węgierskim swego
poplecznika. W latach 1132-34 Czesi dwukrotnie
spustoszyli jednak Śląsk, a w 1135 r. Bolesław
złożył w Merseburgu cesarzowi Lotarowi hołd
i trybut z Pomorza Zachodniego i Rugii. Umierając,
pozostawiał pięciu synów i chcąc zapobiec
rozbiciu państwa, podzielił w swym testamencie
Polskę na dziedziczne dzielnice, w tym jedną
senioralną. Pochowany w katedrze w Płocku.
Portret Bolesława Krzywoustego
|
|
|
|
|
|
|
