| Jesteś tutaj |  | | O artystach | | Twórczość artystów i ich dzieła sztuki | | | Albrecht Dürer | |
|
|
|
|
|
Precyzja ponad ludzką miarę
|
|
|
Albrecht Dürer "Autoportret w rękawiczkach", 1498, Museo del Prado, Madryt
|
|
Na przełomie XV i XVI wieku Norymberga należała - obok Kolonii i Augsburga - do najbogatszych miast Niemiec. Za potężnymi murami obronnymi krył się ważny ośrodek nauki, sztuki, handlu. W tym mieście, w rodzinnym warsztacie złotniczym Albrecht Dürer (1471–1528) zdobywał podstawy artystycznego wykształcenia. Malarstwa, rzeźby i grafiki uczył się w pracowni norymberskiego malarza i drzeworytnika Michaela Wolgemuta.
Sławę przyniósł mu cykl czternastu drzeworytów do Apokalipsy św. Jana, które powstały w 1498 roku. Technika drzeworytnicza, której rozkwit wiąże się z rozwojem drukarstwa, w owych czasach miała już stuletnią tradycję, a jej wytwory pełniły w sztuce niemieckiej szczególną rolę. Ryciny były tanie, łatwo dostępne, służyły spokojnej "domowej" kontemplacji. W swej treści niosły też swoiste przesłanie - miały wstrząsnąć ludźmi, zmuszać do przeżyć, modlitwy, rozważań. Drzeworyty Albrechta Dürera są dramatyczne i pełne niepokoju.
Na kształtowanie się indywidualnego stylu Dürera duży wpływ wywarły podróże do Włoch. Oglądając dzieła mistrzów włoskiego renesansu, artysta uświadomił sobie różnice między tradycjami sztuki niemieckiej, związanej z średniowiecznymi sposobami tworzenia (analityczny rysunek, drobiazgowa szczegółowość) i nowym stylem renesansu południowej Europy. We Włoszech Dürer docenił znaczenie antyku dla współczesnej mu sztuki. Włoskie idee pragnął spopularyzować w Niemczech.
W swojej twórczości stosował różne techniki. Wielkimi osiągnięcia artysty są mistrzowskie miedzioryty - "Rycerz ze śmiercią i diabłem" (1513), "Św. Hieronim w celi" (1514) i "Melancholia" (1514). W latach dwudziestych XVI wieku był już jednym z najsłynniejszych artystów w Europie. W dzienniku Dürer tak oto zanotował wrażenia z przyjęcia wydanego na jego cześć:
"a gdy prowadzono mnie do stołu, ludzie stali po obu stronach jakby prowadzono wielkiego pana. Były wśród nich nawet wybitne osoby o znanym nazwisku, a wszyscy kłaniali się głęboko w sposób jak najbardziej czołobitny ... Gdym tam siedział tak uhonorowany, przybył syndyk radnych Antwerpii z dwoma służącymi i ofiarował mi cztery dzbany wina w imieniu radnych miasta, którzy prosili mi powiedzieć, że w ten sposób chcieli mnie uczcić i okazać swą dobrą wolę."
Albrecht Dürer był zapewne pierwszym artystą w północnej Europie, który namalował tak wiele autoportretów. W 1498 roku powstał "Autoportret w rękawiczkach". Artysta przedstawił siebie jako wytwornego humanistę, myśliciela. Jedwabny strój, długie charakterystyczne włosy. Ręce złożone w geście skupienia. W tle - zgodnie ze schematem renesansowego portretu - daleki pejzaż.
Oprócz działalności artystycznej Dürer wsławił się jako teoretyk sztuki, zajmował się perspektywą i proporcjami ludzkiego ciała. Napisał rozprawy: "Pouczenie o mierzeniu", "Wskazówki o umacnianiu miast, zamków i wsi", "Cztery księgi o proporcjach ludzkich".
Anna Ziemba-Michałowska
|
|
