Jesteś tutaj |
|
Plastyka | | O artystach | | Twórczość artystów i ich dzieła sztuki | | Simone Martini | |
|
|
Tematy |
|
|
|
Podręcznik |
|
Dział Plastyka powstał w oparciu o podręcznik "Spotkania ze sztuką", autorstwa pani Anny Ziemby-Michałowskiej.
|
|
|
|
|
|
|
Dwa słynne w wieku XIII i XIV miasta toskańskie, Siena i Florencja, bezustannie ze sobą konkurowały. Rywalizacja toczyła się we wszystkich dziedzinach życia: polityce, gospodarce i sztuce. Powstały dwie konkurencyjne szkoły malarskie, które, porzucając średniowieczne zasady malarstwa, zaczęły wprowadzać interpretacje i nowe formy. Tak zwana szkoła florencka to malarstwo racjonalne, "twarde". Malarstwo sieneńskie tchnie natomiast zmysłowością i elegancją. Kompozycje są powściągliwe, ale jednocześnie olśniewają barwami i efektami światła. Sieneńczycy powoli i mało zdecydowanie odchodzili od tradycji bizantyjskich. Rysowane przez nich postacie są kruche, zwiewne. Mają lekko skośne oczy i wygięte w łuk usta - jakby kapryśne, nieco senne. Delikatne linie zaznaczają draperie szat, dodając postaciom dodatkowego wdzięku.
|
powiększenie...
Simone Martini "Zwiastowanie", 1333, Galleria degli Uffizi, Florencja
|
|
"Zwiastowanie" Simone Martiniego (ok. 1284–1344), przedstawiciela szkoły sieneńskej, namalowane w 1333 roku, przedstawia scenę, w której Archanioł Gabriel pozdrawia Najświętszą Marię Pannę. Możemy odczytać jego słowa: Ave gratia plena. W lewej ręce trzyma gałązkę oliwną, symbol pokoju. Prawa ręka podkreśla wypowiadane zdanie. Maria przerwała czytanie. Jest zaskoczona. Wychylone lewe ramię i gest obciągania szaty sprawiają wrażenie ruchu obronnego. W ułożeniu postaci czujemy lęk i pokorę. W centralnej części obrazu wazon z białymi liliami (to symbol dziewictwa), u góry w ostrych łukach czarnoskrzydłe postacie cherubinów otaczające gołębicę (symbol Ducha Świętego). Sylwetki wyłaniają się ze złotego tła. Płaszczyzna obrazu przypomina dekoracyjne dzieło złotnika, zachwyca umiejętność wkomponowania postaci w kształt kwatery ołtarza (skrzydła Archanioła Gabriela pod łukiem w lewej części obrazu oraz postać Marii pod prawym łukiem).
Z tradycji średniowiecznej w pracy Simone Martiniego pozostały takie cechy, jak dekoracyjność, dbałość o szczegóły, złote tło, małe zainteresowanie przestrzenią. Zauważmy jednak, że podłoga, ławka i książki są już nieomal realne. Wazon wygląda jak prawdziwy. Stoi na "prawdziwej" kamiennej posadzce. Ławka również sprawia wrażenie rzeczywistej (ujęta jest w skrócie perspektywicznym). Książka, którą trzyma Maria, nie jest wyłącznie symbolem, lecz "oświetlonym" modlitewnikiem (cienie kładą się na jej stronach).
Obraz jest pełen ornamentalnych szczegółów. Wypełniają go również znane symbole. Z obrazu emanuje wzniosłość, duchowość, nastrój ceremonii. Przywołuje światy nierzeczywiste, wyobrażone. Jednocześnie pewne cechy realności sprawiają wrażenie, jakby duchowość i niebiańskość zeszły na ziemię, stając się dla wiernych czymś bliskim i ziemskim.
Anna Ziemba-Michałowska
|
|